Thoracic outlet syndrome i hiropraktika

Kada su rameni splet nerava (plexus brachialis) i potključna vena (vena subclavia) kompromitovani okolnim strukturama na putu prolaska između prvog rebra i ključne kosti, dolazi do pojave bolova, trnjenja, oduzetosti ili hladnoće u ruci. Ovaj skup simptoma naziva se thoracic outlet syndrome tj sindrom torakalne aperture. U zavisnosti od uzroka, naziva se još i kostoklavikularni sindrom, sindrom vratnog rebra, skalenus sindrom, hiperabdukcioni sindrom, sindrom spuštenog ramena.

Urođene anatomske abnormalnosti jedan su od uzroka nastanka ovog sindroma. Postojanja dodatnog rebra na poslednjem sedmom vratnom pršljenu (vratno rebro), zatim uvećan poprečni nastavak istog pršljena povezanog fibroznom trakom za prvo rebro, anomalije prvog rebra, anomalije skalenskog mišića, anomalije položaja i sastava pleksus brahijalisa.

S druge strane, narušeni biomehanički odnosi elemenata neuromišićnoskeletnog sistema usled lošeg držanja i ponavljanih jednoličnih pokreta vezanih za pojedina zanimanja, poput rada sa rukama podignutim iznad glave, stvoriće uslove za smanjenje provodljivosti nerava i krvnih sudova u ruci. Isto tako, prilikom ispravljanja pri hodu, rame sa spoljnim krajem klavikule se progresivno spušta čime se još više sužava anatomski prostor predviđen za prolazak neurovaskularnih elemenata.

Zbog pritiska na nerve, duž ruke se javljaju bolovi, utrnulost, otupelost i mravinjanje, sve do malog i domalog prsta. Nelagodnost i osećaj težine javljaju se u vratu, ramenu i gornjem delu nadlaktice, dok je osećaj stezanja prisutan s prednje strane grudnog koša, ispod pazuha, u zadnjem delu vrata i potiljku. Tokom vremena, razvija se slabost i atrofija mišića šake, kao i blredilo i hladnoća u prstima. Smanjenje protoka krvi, uzrokovaće tamniju prebojenost ruke i pojavu otoka zbog slabijeg oticanja krvi.

Koja je uloga hiropraktike i manuelne medicine uopšte u tretiranju ovog stanja? Pod uslovom da su isključeni svi drugi uzroci osim mehaničkih posturalnih, treba obratiti pažnju na sve miofascijalne strukture u okolini vrata, ramena, gornjeg dela grudnog koša, kao i na biomehaniku tela u celini. Tretiraju se svi relevantni mišići u regiji koji su pod tenzijom, naročito skalenski i grudni mišići. Subluksacije zglobova u ramenu i vratu je naročito važno korigovati uključujući i zglobove dislokovanih rebara. 

Kao i nakon svakog manuelnog tretmana, održavanje postojećeg stanja je glavni zadatak. Jačanje slabih mišića, i istezanje skraćenih miofascijalnih struktura trebaju biti osnovna preokupacija pacijenta u periodu nakon terapije. Specifične terapeutske vežbe snage će se izvoditi radi jačanja mišića, a vežbe istezanja će omogućiti elastičnost vezivnog tkiva i bolju mobilnost zglobova. Ne treba zaboraviti ni proprioceptivne vežbe (vežbe koordinacije) koje će poboljšati mišićni balans, bolju stabilnost zglobova i omogućiti pravilan pložaj tela.