Bol u kuku i hiropraktika

Osnovna funkcija donjeg ekstremiteta je kretanje. U ranijim člancima je rečeno da je glavni cilj manuelnog tretmana (hiropraktika, osteopatija, manuelna fizioterapija) povraćaj maksimalno mogućeg bezbolnog pokreta u posturalnoj ravnoteži. U tretiranju disfunkcija donjih ekstremiteta, konačni cilj je povraćaj maksimalno simetričnog ciklusa hoda, koliko je to moguće. Zglob kuka igra veoma važnu ulogu pri hodu, stoga je često podložan degenerativnim promenama, oštećenjima i subluksacijama. Takođe, promene u napetosti (tonusu) mišića i restrikcije zglobne kapsule značajno umanjuju njegovo funkcionisanje.

Gledajući iz perspektive hoda, ali i kroz funkcionalnost, donji ekstremitet počinje pre iz sakroilijačnog zgloba (zglob između bedrene i krsne kosti) nego iz zgloba kuka. Koleni, tibiofibularni (zglob između kostiju potkolenice) i skočni zglob moraju, takođe, da budu funkcionalni kako ne bi bilo restrikcija koje ometaju hod. Zglob kuka (articulatio coxae) povezuje karličnu kost (os coxae) sa butnom kosti (femur). Zglob čine glava butne kosti u obliku polulopte koja se uvlači u zglobnu čašicu karlične kosti (acetabulum); zatim, tu su ligamenti kao i mnoštvo mišića koji omogućavaju pokretanje butne kosti u svim pravcima. Zglob produbljuje hrskavičavo fibrozni prsten (labrum acetabulare) ili tzv čašična usna koja se nalazi na ivici acetabuluma.

Interesovanje manuelne medicine počinje kada je bol nastao zbog degenerativnih promena u kuku (coxartrosis). Bol u zglobu, koji se javlja prilikom aktivnosti, a nestaje sa mirovanjem zgloba i odmorom je osnovna karakteristika degenerativnih promena. U kuku, bol se javlja prilikom hoda, u preponi, glutealnom predelu, spoljnoj strani kuka i u kolenu. Može doći do skraćenja noge usled subluksacije nekog od zglobova donjeg ekstremiteta, a posledično i do bolova u leđima i disfunkcijama kičmenog stuba.  Upale mišića, ligamenata ili burzi, skraćenje i zadebljanje mišića i vezivnog tkiva u okolini zgloba; kao i subluksacija zgloba kuka, mogu biti posledica artroze i indikacija su za manuelni tretman.

U okvirima manuelne terapije, veoma je značajna tzv funkcionalna dijagnoza kojom se utvrđuje stepen pokretljivosti zglobova kao i mišićni dizbalans, ali i restrikcije fascije i vezivnog tkiva. Zato je bitno utvrditi postojanje prethodno nabrojanih simptoma, kao i mišićnoskeletnih (mehaničkih) restrikcija ostalih zglobova donjeg ekstremiteta, jer često, upravo, rešavanje ovih somatskih disfunkcija, je jedini način da se osobi omogući kvalitetniji život bez bola. Hiropraktika ima svoje limite, ali ukoliko nije došlo do veoma teških oštećenja hrskavice, i ako je tonus mišića zadovoljavajuć, manuelnim tretmanom se može uspostaviti dobar funkcionalni balans zglobova noge.

Podešavanjem kostiju, karakterističnim za manuelnu terapiju, pritisak će biti najoptimalnije raspoređen na sve zglobove noge, kao i na sve zglobne površine. Manuelni tretman je usmeren na opuštanje napetih mišića, ligamenata, fascije i okolnog vezivnog tkiva, kao i na vraćanje glave butne kosti u svoje ležište. Podrazumeva se, terapija treba da bute apsolutno bezbolna. Ako je uzrok subluksacije zgloba labavost mišića (hipermobilnost), indikuju se terapeutske vežbe koje će osigurati da zglobne površine najoptimalnije prijanjaju jedna na drugu, a time će se povrariti maksimalno simetričan ciklus hoda, a bol će se smanjiti ili nestati.